Бөлім топырақ құнарлылығы мониторингі бөлімінің базасында өзіндік бөлімше ретінде бірнеше рет қайта құралып ұйымдастырылды:
1954 г. – топырақтарды мелиорациялау бөлімі және мелиоративтік болжау зертханасы; 
1966 г. – суармалы топырақтарды мелиорациялау зертханасы; 
1991 г. – суармалы топырақтардың құнарлылығы және мелиорациялау зертханасы; 
1995 г. – топырақ процестерін моделдеу бөлімі; 
2008 г. – Топырақ құнарлылығы мониторингі бөлімінің құрамындағы топырақтарды мелиорациялау секторы;  
2013 г. – тұзданған топырақтарды мелиорациялау бөлімі. 
1966-1969 жылдары бөлімді республикамызға танымал мелиоратор, а-ш.ғ. кандидаты Егоричев Г.А, 1969 жылдан 2004 жылға дейін ҚР ҰҒА академигі Аханов Ж.У., 2004-2008 жылдары оның шәкірті а-ш.ғ. докторы Кан В.М., 2008 жылдан 2019 жылға дейін биология ғылымдарының кандидаты Отаров Ә. басқарды.
2019 жылдан бастап қазіргі кезге дейін тұзданған топырақтарды мелиорациялау бөлімін PhD Пошанов М.Н. басқарады.
Бөлімде 5 ғылыми қызметкер бар, олардың ішінде 1 PhD доктор, 4 магистр. Бөлімдегі жас ғалымдар үнемі біліктіліктерін арттырып отырады.
Пошанов М. Топырақтану, агрохимия және экология саласындағы жетекші маман. Жұмыс бағыты: жоба аясындағы зерттеулерге ғылыми, әдістемелік және практикалық басшылық ету. Саладағы жұмыс тәжірибесі 11 жылды құрайды, оның ішінде топырақтың тұздану мәселелерін шешу және оларды жақсарту үшін инновациялық технологияларды енгізу бар. 38 ғылыми жұмыстың авторы және тең авторы, оның ішінде ҚР ҒЖБМ БҒСБК ұсынған басылымдарда 15, өндіріске 1 ұсыныс, импакт-факторы бар 7 мақала (Web of Science & Scopus), h-индексі-4.
2014 жылы ИКАРДА базасында (Ташкент қ.) климаттың өзгеруін программамен моделдейтін SWAT симуляциялық моделімен жұмыс жасау бойынша тағлымдамадан өтті. 2017 жылы ФАО қолдауымен және ТАИ ҰҒО жүзеге асыруымен «А.Н. Соколовский атындағы топырақтану және агрохимия институты» Ұлттық ғылыми орталығында тұзданған топырақтарды басқару бойынша тренигтен өтті. 2019 жылы Мәскеу қаласында (Ресей) В.В. Докучаев атындағы топырақтану институтында ILWIS 3.2 бағдарламасымен ғарыштық түсірілімдерді сандық өңдеуден өткізу бойынша тағлымдамадан өтті. 
Дүйсеков С.Н. докторант, 2014 жылы ИКАРДА орталығында «Білімдерді басқару» жобасының ИСЦАУЗР 2-ші фазасының шеңберінде «Орталық Азияда Жер ресурстарын тұрақты басқару (УУЗР) пакеттерін алға жылжыту үшін сәйкестік карталарын әзірлеу» семинарына қатысып ArcGIS бағдарламасымен ГАЖ ортасында жұмыс жасау шеберлігін дамытты. 2015 жылы Мәскеу қаласында В.В. Докучаев атындағы топырақтану институтында (Ресей)  ILWIS 3.2 бағдарламасымен және Үрімші қаласында Экология және география институтында (Қытай) ENVI бағдарламасымен ғарыштық түсірілімдерді сандық өңдеуден өткізу бойынша тағлымдамадан өтті. 
Мұсаева Қ.К. 2024 жылы ҚазҰАЗУ доктарантураға түсті.
Әсімжанов Н.С. 2018 жылы ҚазҰАУ магистратураны бітірген.
Заріп Закір 2024 жылы ҚазҰАЗУ магистратураны бітірген.
 
Ғылыми зерттеулердің негізгі бағыттары 
-  топырақ жамылғысының суармалы және техногендік ластануы жағдайында топырақ түзілу үрдістерінің теориялық және қолданбалы мәселелері 
-  аумақтарды мелиоративтік және экологиялық бағалау және аудандастыру.
-  суармалы топырақтардың құнарлылығын арттыру және тұзданған және ластанған топырақтарды мелиорациялау технологиясының ғылыми негіздерін жасау.
- топырақ-экологиялық және топырақ-мелиоративтік ақпараттық жүйелерін (ГАЖ) жасау, 
-  республиканың суармалы алқап топырақтарының мелиоративтік жағдайын бақылау мен бағалаудың ғарыштық технологиясы. 
- суармалы топырақтардың мелиоративтік жағдайына мониторинг жүргізу ғарыштық әдісінің ғылыми негіздерін жасау.
- топырақтың тұздану дәрежесін ірі масштабты сандық картаға түсірудің ғарыштық әдісін әзірлеу.
- ғарыштық әдіс пен цифрлық картографияны қолдана отырып топырақтың тұздануының көпжылдық динамикасының зерттеу әдістерін әзірлеу.
 
Бөлім ұсынатын қызметтер
- егістіктерге топырақ-мелиоративтік, топырақ-экологиялық және топырақ-агрохимиялық зерттеулер жүргізу, оларды тиімді қолдану бойынша ұсыныстар беру.  
 
Бөлім қызметкерлері жүргізген ғылыми зерттеулердің нәтижелері:
- Іле мен Шу өзендерінің аңғарларындағы жерлерді суландыруға негіздеу үшін мелиоративтік және гидрогеологиялық зерттеулер мен олардың режимін зерттеу. Жүргізілген зерттеулерге сәйкес Шу өзенінің аңғары мен Іле өзенінің атырауында 125 мың га суармалы аумақта жобалар әзірленіп, инженерлік-мелиоративтік жүйелер салынды;
-  Еділ мен Жайық өзені аралығындағы алқаптарды суландыруды негіздеу үшін топырақты мелиорациялау және гидрогеологиялық зерттеулер мен олардың режимін зерттеу. Жайық өзенінде Орал-Көшім суару жүйесі салынды;
- Тас-Өткел суармалы алқабында вертикальды дренаждың тиімділігін зерттеу. Жалпы шығыны 30 л/с құрайтын 133 тік ұңғымалар салынды, дренажды мелиоративтік әсер Шу өзенінің сол жағалауында 20 мың га, сол жағалауында 10 мың га аумақты қамтыды. Қант қызылшасын өсіру үшін 75 мың га суармалы жер игеріліп, оның тауарлық өндірісі жолға қойылды;
- Қазақстанның оңтүстігіндегі минерализацияланған дренаж суларын суару үшін пайдалану кезінде топырақ құнарлылығын және ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттырудың технологиялық негіздерін әзірлеу. Аумағы 50 мың га құрайтын Қарадала және Ақсуат суармалы алаптары игерілді;
- Шу өзенінің төменгі ағысындағы жерлерді суландыру және шаруашылыққа игеру бойынша топырақ-мелиоративтік шараларды әзірлеу. 50 мың гектар алқапта жайылымы бар мал шаруашылығы базасы құрылды;
- Қазақстанның оңтүстігінің биологиялық егіншілігінің ғылыми негіздерін әзірлеу. Қазақстанда алғаш рет Оңтүстік Қазақстан және Алматы облыстарында стационарларда биологиялық егіншіліктің технологиясын жасау бойынша тәжірибелік жұмыстар жүргізілді;
 - Қазақстанның тау бөктерлері мен шөлдеріндегі суармалы жерлердің құнарлылығын арттырудың ғылыми негіздерін әзірлеу. Топырақ құнарлығын арттырудың принциптері мен технологиялық жолдары әзірленді;
- темекі өсіретін аймақта нашар дамыған сұр-қоңыр топырақтардың құнарлылығын арттырудың ғылыми негіздерін әзірлеу. Алғаш рет темекі егетін жұқа қабатты сұр-қоңыр топырақтардың құнарлылығын арттыру технологиясын жасау үшін далалық тәжірибе жұмыстары жүргізілді;
- Қазақстандағы маусымдық суға бастырылатын күріш топырақтарының тозуы мен фитосанитарлық жағдайын зерттеу және олардың құнарлығын арттырудың ғылыми негіздері мен практикалық шараларын жасау. Қазақстанның маусымдық суға бастырылатын күріш топырақтарының тозуына әкелетін негізгі факторлар және осы процестегі фитосанитарлық жағдайдың рөлі анықталды;
- күріш топырақтарының құнарлылығын қайта қалпына келтірудің технологиялық негіздерін әзірлеу. Күріш топырақтарының құнарлылығын қайта қалпына келтірудің физика-химиялық басымдықтары мен технологиялары анықталды;
- Қазақстанның оңтүстігіндегі суармалы топырақтардың құнарлылығын қайта қалпына келтірудің функционалдық моделдерін әзірлеу. Алғаш рет жаңа материалдар мен ресурс үнемдейтін технологиялар негізінде суармалы топырақ құнарлығын доминантты белгілер бойынша (азот айналымы) қайта қалпына келтірудің функционалдық моделі әзірленді;
- экологиялық жағдайды жақсарту мақсатында күріш алқаптарында топырақ құнарлығын жақсарту және сақтау бойынша іс-шараларды әзірлеу. Топырақтың қазіргі кездегі мелиоративтік жағдайына бағалау жүргізілді, топырақ карталары мен мәліметтер базасы құрылды, топырақ құнарлығын арттыру және экологиялық таза ауыл шаруашылығы өнімдерін алу бойынша ұсыныстар берілді;
- топырақтың тұздану дәрежесі мен ғарыштық түсірілімдердің спектрлік қасиеттері арасындағы байланыстың заңдылықтарын зерттеу негізінде топырақтардың тұздануын ірі масштабта зерттеудің жедел әдісін әзірлеу;
- екіншілік тұзданған «тастанды» жерлерді мелиорациялаудың ғылыми негіздерін әзірлеу.
- ірі масшабты тұздық түсірілім жүргізудің жедел әдісінің ғылыми негіздерін әзірлеу және суармалы топырақтардың тұздану дәрежесінің карталарын жасау (Ақдала суармалы алқабы мысалында);
- суармалы алқаптың топырақ-мелиоративтік ақпараттық жүйесін (ГАЖ) құрылымын әзірлеу және құру;
- екіншілік тұзданған суармалы топырақтардың тиімді құнарлылығын, күріш дақылының өнімділігін және күрішті өңдеу өнімдерінің сапасын арттыру үшін жаңа көпфункционалды супербиостимуляторды қолданудың ғылыми-теориялық және практикалық негіздерін әзірлеу;
 
Ұсыныстар әзірленді:
- оптималды мөлшерде өнім ала отырып күріш алқаптарындағы тұзданған топырақтарды алдын ала сумен шаймай мелиорациялаудың сараланған технологиялары (Алматы, Қызылорда және Оңтүстік Қазақстан облыстары);
- егістік жерлерді ауыр металдармен ластанудан тазарту шаралары;
- ауыл шаруашылығы айналымынан шыққан, пайдаланылмайтын және өнімділігі төмен топырақтарды игеру, құнарлылығын арттыру әдістері.
 
Бөлімде атқарылған жобалар: 
Дүниежүзілік банк және Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің «Ауыл шаруашылығы өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру» конкурстық гранттар жүйесі шеңберінде жүзеге асырылған жобалар.
2008-2012 жылдары Дүниежүзілік банктің және Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігінің «Ауыл шаруашылығы өнімдерінің бәсекеге қабілеттілігін арттыру» жобасының конкурстық гранттар жүйесі бойынша екі жоба іске асырылды.
2008-2012 жж. «Күріш агроценоздарының қазіргі топырақ-экологиялық жағдайын бағалау және экологиялық таза өсімдік шаруашылығы өнімдерін алу технологиясының ғылыми негіздерін әзірлеу». Ғылыми жетекшісі, Топырақ құнарлылығын мониторингі бөлімінің меңгерушісі, б.ғ.к. Отаров А. Жобаның бенефициарлары Алматы облысы, Балқаш ауданы «Агрофирма Өтес» ЖШС және «Байменей» ЖШС.
2010-2012 жж. «Екіншілік тұзданған суармалы топырақтардың тиімді құнарлылығын, күріш дақылының өнімділігін және оның өңделген өнімдерінің сапасын арттыру үшін жаңа көп функционалды супербиостимуляторды қолданудың ғылыми-теориялық және практикалық негіздерін әзірлеу». Ғылыми жетекшісі, Топырақ құнарлылығы мониторингі бөлімінің меңгерушісі, б.ғ.к. Отаров А. Жобаның бенефициары Алматы облысы Балқаш ауданы «Био-Азия» ЖШС.
№019 «Инновациялық тәжірибені тарату және өндіріске енгізу бойынша қызметтер» бюджеттік бағдарламасы бойынша жүзеге асырылған жобалар.
2013-2016 жылдары Оңтүстік Қазақстан және Қызылорда облыстарында 019 «Инновациялық тәжірибені тарату және өндіріске енгізу бойынша қызметтер» бағдарламасы бойынша үш жоба жүзеге асырылды.
2013 жыл. «Оңтүстік Қазақстан облысының топырақтарында жүгерінің тұзға төзімділігін арттырудың агромелиоративтік шаралары». Ғылыми жетекшісі – Тұзданған топырақты мелиорациялау бөлімінің ЖҒҚ, б.ғ.к. А.Мамонов.
2014 жыл. «Ы. Жахаев атындағы Қазақ күріш шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты» ЖШС-нің 1-ші ауыспалы егіс аумағының ағымдағы топырақ-мелиоративтік жағдайын бағалау. Ғылыми жетекшісі Тұзданған топырақтарды мелиорациялау бөлімінің меңгерушісі, б.ғ.к. Отаров А.
2016 жыл. «Тұзданған топырақтардың құнарлылығын арттыратын инновациялық технологияны өндіріске енгізу және фермерлерге технология негіздерін үйрету». Ғылыми жетекшісі Тұзданған топырақтарды мелиорациялау бөлімінің меңгерушісі, б.ғ.к. Отаров А.
Мердігерлік жұмыстар (шаруа қожалықтарымен және басқа тапсырыс берушілермен шарт бойынша орындалатын жобалар) 
2010-2011 жж. «Ақдала суармалы алқабы жағдайында «Green Эко» кешенді органоминералды тыңайтқышының күріш дақылының өніміне әсерін сынау». Ғылыми жетекшісі б.ғ.к. Отаров А.
«Green Эко» кешенді органоминералды тыңайтқышының әртүрлі концентрациядағы 
2011. «Қызылорда облысы Шиелі мемлекеттік сорт сынау учаскесінің топырақ жамылғысының қазіргі жағдайы және оларды жақсарту бойынша қажетті шаралар». Ғылыми жетекшісі б.ғ.к. Отаров А.
Қызылорда облысының Шиелі мемлекеттік сорт сынау учаскесінің топырақтарының негізгі қоректік элементтермен қамтамасыз етілу дәрежесін зерттеу жұмыстары жүргізіліп, минералды тыңайтқыштарды ұтымды пайдалану бойынша ұсыныс әзірленді.
2012 жыл. «Тұмар» ЖШС топырақ жамылғысының қазіргі жағдайы және оларды жақсарту бойынша қажетті шаралар». Ғылыми жетекшісі б.ғ.к. Отаров А.
Топырақ жамылғысының қазіргі жағдайына баға берілді. «Тұмар» ЖШС топырақ құнарлығын арттыру және мәдени дақылдардан жоғары өнім алу үшін қажетті тыңайтқыштардың дозасын есептеді.
2013 жыл. «Эдагум СМ» препаратының ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігіне әсерін Ақдала суармалы алқабы жағдайында сынау». Ғылыми жетекшісі б.ғ.к. Отаров А.
2014 жыл. «Күріш өсіру кезінде шымтезек негізінде түйіршікті қоспаны (НИСАБА) тәжірибеде сынау». Ғылыми жетекшісі б.ғ.к. Отаров А.
2016-17 жылдар. «РЗА-Агро» ЖШС топырақ жамылғысының қазіргі жағдайын бағалау». Ғылыми жетекшісі б.ғ.к. Отаров А.
Халықаралық жобалар:
2003-2006 жылдар. Халықаралық жоба: “Coordination of scientific activities towards elaboration of common strategy for environmental protection and sustainable management in Syr-Darya River Basin, in Uzbekistan and Kazakhstan”. Жобаның Қазақстандық бөлігінің жетекшісі б.ғ.к. Отаров А. 
2007-2008 жж. Халықаралық негіздемелік жоба: «Жер ресурстарын тұрақты басқару бойынша зерттеулер» Халықаралық ауылшаруашылық зерттеулер орталығының (ICARDA, Сирия) грантымен, Жобаның Қазақстандық бөлігінің жетекшісі б.ғ.к. Отаров А.
2010-2011 жыл. «Орталық Азиядағы агроэкожүйелердің климаттың өзгеруінің теріс әсерлеріне қатысты осалдығын бағалау – жаздық және күздік бидай өсіру және өнімділігі» халықаралық жобасы. Халықаралық ауылшаруашылық зерттеулер орталығының гранты (ICARDA, Сирия). Жобаның қазақстандық бөлігінің ғылыми жетекшісі, б.ғ.к. Отаров А 
Аталған жоба нәтижелері бойынша ғылыми мақала жарияланған болатын http://www.sciencedirect.com/science/article/pii/S0167880913002168
2013-2015 жж. Германияның Ауыл шаруашылығы федералды агенттігі (BLE) және Ауыл шаруашылығы Федералдық министрлігі (BMELV) гранты бойынша «Ауыл шаруашылығының тұрақты дамуы үшін топырақ сапасын, дақылдардың өнімділігінің әлеуетін және су ресурстарын үнемдеуді бағалау әдістерін әзірлеу» халықаралық жобасы. Лейбниц ауылшаруашылық ландшафтарын зерттеу орталығымен бірге (Мюнхеберг, Германия).
Жоба Қазақстан мен ЕО ғалымдары арасындағы ғылыми байланысты нығайтуға және кеңейтуге бағытталған. Жоба жұмыстарының нәтижелері бойынша Novel Measurement and Assessment Tools for Monitoring and Management of Land and Water Resources in Agricultural Landscapes of Central Asia атты ұжымдық монаграфияның ішінде ғылыми мақала жарияланды (http://link.springer.com/chapter/10.1007/978-3-319-01017-5_41).
2014-2016 жж. Халықаралық жоба: CACILM 2-фазасы шеңберінде Халықаралық ауылшаруашылық зерттеулер орталығының (ICARDA, Сирия) гранты бойынша «Білімдерді басқару» жобасы, 3-компоненттік қазақстандық бөлігінің ғылыми жетекшісі б.ғ.к. Отаров А.
Жоба жұмыстарының қортындысы бойынша видеоклип жарияланды https://www.youtube.com/watch?v=2e6avQVTrVw&feature=youtu.be
2014-2016 жж. «Жалаң мия (Glycyrrhiza glabra L.) өсімдігін пайдалана отырып тұзданған топырақтарды биологиялық мелиорациялау әдісін әзірлеу» халықаралық жобасы. Қытай Ғылым академиясының Экология және география институтымен бірлесіп атқарылды. Ғылыми жетекшісі б.ғ.к. Отаров А.
Ауыл шаруашылығында пайдаланудан шыққан екіншілік тұзданған топырақтарды биологиялық мелиорациялау әдістерін әзірлеу бойынша жұмыстар жүргізілді. Зерттеу нысаны – Ақдала алқабының сортаң топырақтары.
2014-2017 жж. «Күрішті тамшылатып суару тәсілін әзірлеу және оның топырақтың қасиеттеріне әсері» халықаралық жобасы Қытай Ғылым академиясының Экология және география институтымен бірлесіп атқарылды. Ғылыми жетекшісі б.ғ.к. Отаров А. 
Зерттеу жұмыстарының негізгі мақсаты күрішті тамшылатып суару әдісін әзірлеу және оның топырақтың негізгі қасиеттеріне әсерін зерттеу. Зерттеу нысаны – Ақдала суармалы алқабының тұзданған топырақтары. 
2016-2018 жылдар. «Алюмосиликаттардан баяу әсер ететін тыңайтқыш алу әдісін жасау» халықаралық жобасы. Жетекші институт Армения Республикасы Ұлттық ғылым академиясының Жалпы және бейорганикалық химия институты (Армения).
 
2015-2017 жж. – ҚР АШМ ГҚ «ГИС қолдану арқылы суармалы топырақтардағы ауыр металдар мен органикалық ластағыштардың құрамын мониторингілеу және топырақтың ластағыштарға қатысты қорғаныш қасиеттерін арттыру әдістерін әзірлеу» (№0115РК02027).
2015-2017 жж. – ҚР АШМ ГҚ «Оңтүстік Қазақстан облысының Арыс-Түркістан суармалы алқабы мысалында суармалы топырақтардың сортаңдануын жергілікті мониторингілеу технологиясын әзірлеу және оны апробациядан өткізу» (№0115РК02034).
2018-2020 жж. – ҚР АШМ 267 БП БНҚ «Түркістан облысының суармалы тұзданған топырақтарының мәселелері және оларды топырақ құнарлылығын және ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттырудың инновациялық технологиясын қолдану негізінде шешу» іс-шарасы: «Тұзданған топырақтардың құнарлылығын және ауыл шаруашылығы дақылдарының (дәндік жүгері) өнімділігін арттыру технологиясын қолдану және фермерлерді технология негіздеріне оқыту» (№0118РК01386).
2021-2023 жж. – ҚР АШМ 267 БП БНҚ «Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің құнарлылығын сақтау және қалпына келтіруді ғылыми-технологиялық қамтамасыз ету» (№0121РК00718).
2022-2024 жж. – ҚР ҒЖБМ гранты бойынша «Қазақстанның оңтүстік-шығыс жағдайында ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділік процесін басқару және агрофитоценоздар топырақтарындағы азот эмиссиясын бағалау» (№0122РК00310).
2024-2026 жж. – ҚР АШМ 267 БП БНҚ «Топырақ құнарлылығын сақтау мен қалпына келтірудің жаңа тәсілдері негізінде қарқынды егіншілікте ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалануды қамтамасыз ету» іс-шарасы: «ГИС-технологиялары мен ЖЗЗ әдістерін қолдана отырып, Қоксарай су қоймасына іргелес жатқан игерілетін жердің топырақ жамылғысын және оның ерекшеліктерін зерделеу және оларды суармалы егіншілікке пайдалану бойынша ұсыныстар беру» (BR22885097).
Топырақ құнарлылығын және ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін арттыру бойынша ұсыныстар берілді.
Көпжылдық зерттеу жұмыстарының нәтижелері бойынша бөлімнің қызметкерлері 200-ден астам ғылыми еңбектер жарияланды. 
 
2024-2026 жылдарға арналған ҚР АШМ Ғылыми-техникалық жобасы (ҒТБ) бойынша 2025 жылы атқарылған жұмыстар.
ҚР АШМ БНҚ 2024-2026 жылдарға арналған жобасы бойынша «Топырақ құнарлылығын сақтау мен қалпына келтірудің жаңа тәсілдері негізінде қарқынды егіншілікте ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді ұтымды пайдалануды қамтамасыз ету» ҒТБ, №2 міндеті Коксарай су қоймасына іргелес игерілетін жерлердің топырақ жамылғысын және оның ерекшеліктерін ГАЖ технологиялары мен Қашықтықтан зондтау әдістерін қолдана отырып зерттеу, және оларды суармалы егіншілікке пайдалану бойынша ұсыныстар беру. Жобаның мақсаты – ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлерді топырақ құнарлылығын қалпына келтіруге және ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін тұрақты арттыруға ықпал ететін қарқынды егіншілік жүйелерінде ұтымды пайдалануды қамтамасыз ету.
Бұл зерттеу Коксарай су қоймасына жақын орналасқан игерілетін жерлердің топырақ жамылғысы мен ерекшеліктерін ГАЖ технологиялары мен қашықтықтан зондтау әдістерін қолдана отырып зерттеуге бағытталған. Бұл жерлерді суармалы егіншілікке ұтымды пайдалану бойынша ұсыныстар әзірлеу, сондай-ақ топырақ құнарлылығын қалпына келтіруге және ауыл шаруашылығы дақылдарының өнімділігін тұрақты арттыруға ықпал ететін қарқынды егіншілік жүйелеріндегі ауыл шаруашылығы жерлерін тиімді қолдануды қамтамасыз ету.
Зерттеу нысаны – Түркістан облысы Отырар ауданындағы Шәуілдір суармалы алабының оңтүстік бөлігі, сонымен қатар Коксарай су қоймасынан солтүстік-батысқа қарай 9 км жерде орналасқан 7500 га аумақ. Бұл жер Сырдария өзеніне дейін созылып, ескі өзен террасасымен және Арыс-Түркістан суармалы алабымен шектеседі. 
Зерттеу нысаны бойынша 7500 га аумақта рекогносцировкалық зерттеу жүргізу үшін карта-негіз дайындалып, учаскелер таңдалды. Жоба іске асырылу барысында ГАЖ жүйесі үнемі жаңартылып, зерттелетін аумақтың жағдайы туралы толық мәліметтерді қамтамасыз етеді.
Зерттеу нысанынан топырақ үлгілерін алу арқылы тұздық және агрохимиялық түсірілім жүргізілді. 453 үлгісі әртүрлі тереңдіктен (0-20 см, 20-50 см және 50-100 см) алынып, Институт зертханасына жіберілді. Агрохимиялық талдаулар азот, фосфор, калий мөлшерін анықтаса, тұздылық талдауы топырақтың тұздану деңгейін (тұздардың жалпы мөлшері, натрий, магний, кальций, хлоридтер және сульфаттар) бағалайды. Физикалық-химиялық қасиеттер (механикалық құрамы, қышқылдығы pH) де анықталады. Бұл мәліметтер топырақ жағдайының толық көрінісін береді.
Сонымен қатар, зерттелетін аумақта бақылау ұңғымалары орнатылып, олар жерасты суларының деңгейі мен минералдануын тұрақты бақылауға мүмкіндік береді. Бұл зерттеулер аймақтағы ауыл шаруашылығы өндірісін оңтайландыру үшін маңызды болады.


Сурет – Жер асты суының деңгейін және минералдануын анықтауға бақылау құбырларын орнату, топыраққа морфологиялық сипаттама жүргізу үшін қазылған разрез қазу, агрохимиялық және мелиоративтік тұздық түсірілім жүргізу.