Ибраева Мария Аменовна

Білімі: Еңбек Қызыл Ту орденді Қазақ ауыл шаруашылық институты 1971-1976; аспирантура – К.А.Тимирязев атындағы Ауыл шаруашылығы академиясы. (TСХА), микробиология кафедрасы, Мәскеу қ., 1983-1986;)

Ғылыми дәрежесі: а.-ш.ғ.к., Күріш егістігіне игеру кезінде галофитті өсімдіктердің ыдырауының такыр тәріздес топырақтардың химиялық қасиеттері мен микрофлорасына әсері: 03.00.27 -топырақтану және 03.00.07 - микробиология - Алматы, 1990.Ғылыми жобаларға қатысу (соңғы бес жыл)

  • «Түркістан облысының суармалы тұзданған топырақтарының мәселелері және оларды топырақтың құнарлылығы мен өнімділігін арттырудың инновациялық технологиясын қолдану негізінде шешу» ҒТБ 2018-2020 жж. 2018 жылғы 5 қарашадағы № 36 келісім шарт бойынша;

  • «Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің құнарлылығын сақтауды және қалпына келтіруді ғылыми-технологиялық қамтамасыз ету» БНҚ. 1–іс-шара: «Ауыл шаруашылығы жерлерінің құнарлылығын сақтау және арттыру, тозған жерлерді мелиорациялау тәсілдері және жерді ұтымды пайдалану іс-шараларын әзірлеу».

Жарияланымдар саны: 144, оның ішінде 4 монография, 8 ұсыныс, 1 патент, 4 авторлық куәлік.

Ғылыми жетекшілік: 2 – PhD докторлары дайындалды.

Негізгі ғылыми еңбектер/жарияланымдар (5-тен көп емес)

  1. Ibrayeva М.А., Poshanov М.N.1, Suleimenova А.I.1. Innovative technology for increasing the fertility of saline soils. / Global symposium on salt-affected soils |FAO HQ Rome, Italy, 20-22 October 2021 13:00 - 16:00 CEST |Online. https://fao.zoom.Us/webinar/register/WN_V0bT5cFoSB6p0U24EowfCQ.

  2. M.A. Ibrayeva, O.G. Yerokhina, K.M. Pachikin, M.N. Poshanov, Ye.Ye. Songulov/ Improvement Of The Technology Of Corn Cultivation Based On The Current State Of Fertility Of Saline Soils Of The Shaulder Irrigation Massif// Nat. Volatiles & Essent. Oils, 2021; 8(4): р. 2116-2131. 

  3. М.А. Ibrayeva Salinization of irrigated soil in Kazakhstan as one of the causes of land degradation (на 3-х языках: английском, француpском и арабском). Бюллетень Food security hub. January-March 2022 7th edition. Р.16-17, 44-45, 64-65. IOFS.ORG.KZ Mangilik Yel 55/21, AIFC, UNIT C4.2 Nur-Sultan, Kazakhstan contact us: +7 (7172) 99-99-00 info@iofs.org.kz

  4. Małgorzata Suska-Malawska*, Assem Vyrakhamanova, Marya Ibraeva, Maksat Poshanov, Marcin Sulwi´nski, Kristina Toderich and Monika M˛etrak. Spatial and In-Depth Distribution of Soil Salinity and Heavy Metals (Pb, Zn, Cd, Ni, Cu) in Arable Irrigated Soils in Southern Kazakhstan/ Agronomy 2022, 12(5), 1207; doi:10.3390/agronomy12051207. Р.

  5. Тодерич К., Хужаназаров Т., Ибраева М, Торешов П., Бозаева Ж., Конюшкова М., Кренке А. Оқу құралы: Орталық Азиядағы шеткі жерлерді тұздануды басқарудың инновациялық тәсілдері мен технологиялары. Біріккен Ұлттар Ұйымының Азық-түлік және ауыл шаруашылығы ұйымы. Нур-Султан, 2022. 74 б. https://www.fao.org/home/ru

Үкіметтік және қоғамдық наградалар:

1. ҚР Ауыл шаруашылық Министрлігінің Құрмет грамотасы, 2010 ж.;

2. «Еңбек ардагері» медалі, 2018 ж.;

3. «ҚР Конституциясына 25 жыл» медалі, 2020 ж.;

4. «Ауыл шаруашылығы саласының үздігі» төс белгісі, 2021 ж.

Подробнее

Пачикин Константин Михайлович

Білімі: С.М. Киров атындағы Қазақ мемлекеттік университеті (1979), биология ғылымдарының кандидаты (1992). ғылыми қызметтің әр жылдарында ол инженерден бастап институттың география, Генезис және топырақты бағалау бөлімінің меңгерушісіне дейін қызмет атқарды. Ғылыми қызмет саласы топырақтың генезисі мен жіктелуімен, экожүйелердің қазіргі жағдайын экологиялық бағалаумен, қашықтықтан және компьютерлік әдістерді қолдана отырып, топырақ, экологиялық картографиямен байланысты.

Ғылыми жобаларға қатысуы (соңғы бес жыл)

ҒТБ «Түркістан облысының суармалы тұзданған топырақтарының мәселелері және оларды топырақтың құнарлылығы мен өнімділігін арттырудың инновациялық технологиясын қолдану негізінде шешу» (2018-2020 жылдар) ББ 267 «Білім мен ғылыми зерттеулердің қолжетімділігін арттыру» бойынша, 101 «Ғылыми зерттеулер мен іс-шараларды бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру» кіші бағдарламасы;

ҒТБ «Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің құнарлылығын сақтауды және қалпына келтіруді ғылыми-технологиялық қамтамасыз ету» (2021-2023 жылдар) 267 ББ бойынша «Білім мен ғылыми зерттеулердің қолжетімділігін арттыру», 101 қосалқы бағдарламасы «Ғылыми зерттеулер мен іс-шараларды бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру».

Жарияланымдар саны: 120-нен астам ғылыми еңбектердің авторы оның ішінде халықаралық ғылыми әдебиеттер базасына кіретін жоғары рейтингті журналдарда. 16-дан астам жаңа цифрлық топырақ карталарының авторы.

Негізгі ғылыми еңбектер/жарияланымдар (5-тен көп емес)

  1.  K.Pachikin, O. Erokhina, S. Funakawa. Soil of Kazakhstan, their Distribution and mapping // Lothar Mueller, Abdulla Saparov, Gunnar Lischeid – Editors. Novel Measurement and Assessement Tools for monitoring and Management of Land and Water Resourses in Agricultural Landscapes of Cеntral Asia, Springer, 2013, p. 519-534.

  2. L.Mueller, U.Schindler, G. Shepherd, B. Ball, E. Smolentseva, K.Pachikin, G.Hu, V. Hennihg, A. Sheudshen, A.Behrent, F.Eulenstein and R. Dannowski. The Muencheberg Soil Quality Rating for Assessing the Quality of Global Farmland // Lothar Mueller, Abdulla Saparov, Gunnar Lischeid – Editors. Novel Measurement and Assessment Tools for Monitoring and Management of Land and Water Resources in Agricultural Landscapes of Central Asia. Springer.2013. p.  235-249

  3. E.Smolentseva, B. Smolentsev, K.Pachikin and L.Muller. Assessing the Soil Quality and Grop Yield Potentials of Some Soils of Eurasia // Lothar Mueller, Abdulla Saparov, Gunnar Lischeid – Editors. Novel Measurement and Assessment Tools for Monitoring and Management of Land and Water Resources in Agricultural Landscapes of Central Asia. Springer.2014. p.  505-517

  4. L.Mueller, F. Eulenstein, U. Schindler, W. Mirschel, U. Behrendt, V. Sychev, O. Rukhovich, M. Belichenko, A. Sheudzhen, V. Romanenkov, I. Trofimov, S. Lukin, B. McKenzie, E. Salnjikov, O. Gutorova, L. Onishenko, A. Saparov, K. Pachikin, R. Dannowski, V. Hennings, C. Scherber, J. Römbke, A. Ivanov, N. Dronin. Exploring Agricultural Landscapes: Recent Progress and Opportunities for Eurasia. Book Exploring and Optimizing Agricultural Landscapes. Springer. 2021.  pp 55-90. Part of the Innovations in Landscape Research book series (ILR).

  5. L. Mueller, F. Eulenstein, W. Mirschel, U. Schindler, V. Sychev, O. Rukhovich, A. Sheudzhen, V. Romanenkov, S. Lukin, B. McKenzie, M. Jones, R. Dannowski, W. Blum, E. Salnjikov, A. Saparov, K. Pachikin, V. Hennings, C. Scherber, J. Hoffmann, M. Antrop, L. Garibaldi, D.  Carella, H. Schwilch, Per Angelstam, M. Nikolai M. D. Optimizing Agricultural Landscapes: Measures Towards Prosperity and Sustainability // Book Exploring and Optimizing Agricultural Landscapes. Springer. 2021.  pp 91-130. Part of the Innovations in Landscape Research book series (ILR)

Үкіметтік және қоғамдық наградалар: «Ауыл шаруашылық саласының үздігі» төс белгісі (2016, 2021 жж.),

Подробнее

Әміров Бақытбек Мұстафаұлы

Білімі: Қазақ ЕҚТО ауыл шаруашылығы институты 1978-1983; аспирантура – Қазақ картоп және көкөніс шаруашылығы ғылыми-зерттеу институты, 1984-1988. 

Ғылыми дәрежесі: а.ш.ғ.к., Оңтүстік-шығыс Қазақстанның суармалы қара қоңыр топырағында азотты тыңайтқыштардың тиімділігі және ақ қырыққабаттың азотпен қоректенуінің диагностикасы 06.01.04 - агрохимия, 1990 ж. доцент

Ғылыми-зерттеу жобаларына қатысуы (соңғы бес жыл);

  • 2018-2020 жж. «Инновациялық әдістер негізінде вирустық инфекциядан картоптың тұқымдық материалын жақсарту және Қазақстанның әртүрлі топырақ-климаттық жағдайлары үшін картоптың, көкөністің және бақша дақылдарының жоғары өнімді сорттарын (гибридтерін) енгізуге бейімдеу» ҒТЖ-ның жауапты орындаушы. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі;

  • 2021-2023 жж. – Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі «Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің құнарлығын сақтауды және қалпына келтіруді ғылыми-технологиялық қамтамасыз ету» ҒТЖ-ның жауапты орындаушысы. 

Жарияланымдар саны: 400-ден астам ғылыми еңбектердің авторы және бірлескен авторы, оның ішінде 2 кітап, жинақтар, ұсыныстар, каталогтар, брошюралар және ғылыми мақалалар. Көкөніс дақылдарының 20 сортының, 11 патенттің және өнертабысқа 25 авторлық куәліктің авторы.

Негізгі ғылыми еңбектер/жарияланымдар (5-тен көп емес)

1. Амиров Б.М. Сәбіз. – Алматы, 2017. – 76 б.

2. Амиров Б.М. Қазақстандағы сәбіз өндірісі және селекциялық зерттеулердің болашағы// Acta Hortic., 2019, 1264, 175-182. DOI: 10.17660/ActaHortic.2019.1264.21

3. Айтбаев Т.Е., Амиров Б.М., Бабаев С.А., т.б. Қазақстанның оңтүстік-шығысында картоп және көкөніс-бақша дақылдарын өсіру технологиясы. - Алматы. - 2018. - 113 б.

4. Амиров Б.М., Сейтменбетова А.Т., Құлымбет Қ.Қ. Алматы облысының қарапайым сұр топырақтарында тыңайтқыштардың пияздың  фотосинтетикалық өнімділігіне және шығымына әсері. //Топырақтану және агрохимия. № 2. 2022 ж. – С.-75-87.

5. Амиров Б.М., Сейтменбетова А.Т., Құлымбет Қ.Қ., Махмаджанов С.П. Түркістан облысындағы әртүрлі дәрежедегі тұзданған ашық сұр топырақта тыңайтқыштарды қолданғанда қауынның фотосинтетикалық белсенділігі мен өнімі. //Топырақтану және агрохимия. 2022(4):47-63. https://doi.org/10.51886/1999-740X_2022_4_47

Үкіметтік және қоғамдық наградалар: «Ауыл шаруашылығы саласының үздігі» төсбелгісі (2018).

Подробнее

Сапаров Ғалымжан Абдуллаұлы

Білімі жоғары Қазақ ЕҚТО ауыл шаруашылығы институты 1990-1995 
жж.
Ғылыми дәрежесі: Ауыл шаруашылығы ғылымдарының кандидаты
Ғылыми жобаларға қатысу (соңғы бес жыл)
ҒТБ «Түркістан облысының суармалы тұзданған топырақтарының 
мәселелері және оларды топырақтың құнарлылығы мен өнімділігін 
арттырудың инновациялық технологиясын қолдану негізінде шешу» (2018-
2020 жылдар) ББ 267 «Білім мен ғылыми зерттеулердің қолжетімділігін 
арттыру» бойынша, 101 «Ғылыми зерттеулер мен іс-шараларды 
бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру»;
ҒТБ «Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің құнарлылығын 
сақтауды және қалпына келтіруді ғылыми-технологиялық қамтамасыз ету» 
(2021-2023 жылдар) 267 ББ бойынша «Білім мен ғылыми зерттеулердің 
қолжетімділігін арттыру», 101 қосалқы бағдарламасы «Ғылыми зерттеулер 
мен іс-шараларды бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру».
Жарияланымдар саны: 70 ғылыми жұмыстардың және 3 патенттің 
авторы.
Негізгі ғылыми еңбектер/жарияланымдар (5-тен көп емес):
1 Feng, S., Ma, L., Abuduwaili, J., Saparov, G., Issanova, G. Insights into 
Variations and Potential Long-Range Transport of Atmospheric Aerosols from the 
Aral Sea Basin in Central Asia //Remote Sensing Открытый доступТом 14, 
Выпуск 13 July -1. 2022. Номер статьи 3201.
2 He, Jinga,  Abuduwaili, Jililib, Ma, Longb,  Saparov, Galymzhanc,  
Issanova, Gulnurac. Grain size characteristics and spatial heterogeneity of 
farmland soils in the Syr Darya River Basin of Kazakhstan //Arid Zone 
ResearchТом 39, Выпуск 4, Страницы 1282 - 129215 July 2022
3 Duan, Yongjiana, Ma, Longa, Abuduwaili, Jililia, Liu, Wena, Saparov, 
Galymzhand, Smanov, Zhassulan Driving Factor Identification for the Spatial 
Distribution of Soil Salinity in the Irrigation Area of the Syr Darya River,// 
Kazakhstan AgronomyОткрытый доступ Том 12, Выпуск 8August 2022 Номер 
статьи 1912.
4. Organic carbon burial in the aral sea of central asia Feng, S., Ma, L., 
Abuduwaili, J., Saparov, G.,Issanova, G. Applied Sciences (Switzerland), 2021, 
11(15), 7135
Подробнее

Сейтменбетова Ақсәуле Тынысбекқызы

Білімі: Қазақ ұлттық аграрлық университеті 1996 - 2001; аспирантура Қазақ ұлттық аграрлық университеті 2001 – 2004.

Ғылыми дәрежесі: б.ғ.к., Іле Алатауының етегіндегі лесс жыныстарының өзгеруі және биоценоз әсерінен топырақ түзілу процестері 03.00.27. – Топырақтану, 2010 ж.

    Ғылыми жобаларға қатысуы (соңғы бес жыл):

  • 2018-2020 жж. – «Инновациялық әдістер негізінде вирустық инфекциядан картоптың тұқымдық материалын жақсарту және Қазақстанның әртүрлі топырақ-климаттық жағдайлары үшін картоптың, көкөністің және бақша дақылдарының жоғары өнімді сорттарын (гибридтерін) енгізуге бейімдеу» ҒТЖ-ның жауапты орындаушы. Қазақстан Республикасы Ауыл шаруашылығы министрлігі;

  • 2021-2023 жж. – ғылыми-техникалық бағдарламаның ғылыми жетекшісі: «Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің құнарлылығын сақтауды және қалпына келтіруді ғылыми-технологиялық қамтамасыз ету» 

  • ҒТБ «Ауыл шаруашылығы мақсатындағы жерлердің құнарлылығын сақтауды және қалпына келтіруді ғылыми-технологиялық қамтамасыз ету» (2021-2023 жылдар) 267 ББ бойынша «Білім мен ғылыми зерттеулердің қолжетімділігін арттыру», 101 «Ғылыми зерттеулер мен іс-шараларды бағдарламалық-нысаналы қаржыландыру» кіші бағдарламасы

Жарияланымдар саны: 60-тан астам мақаланың авторы және бірлескен авторы.

Негізгі ғылыми еңбектер/жарияланымдар (5-тен көп емес)

1. Сейтменбетова А.Т. Оңтүстік Қазақстан облысы Мақтаарал ауданының суармалы ашық сұр топырақтары микрофлорасының сандық және сапалық құрамы. //Топырақтану және агрохимия, - 2015, №3. - 96-101 б.

2. Сейтменбетова А.Т. Оңтүстік Қазақстан облысы Мақтаарал ауданының суармалы ашық сұр топырақтағы мақта өнімділігі. //Топырақтану және агрохимия, - 2018 ж., №2. –59-66 б.

3. Сейтменбетова А.Т., Кан В.М., Асимжанов Н. «БиоЭкоГум» және «Ризовит-Акс» сұйық биопрепараттарының Алматы облысының ашық сұр  топырағы жағдайында «Декабит» соя сортының өнімділігіне әсері. //Топырақтану және агрохимия, - 2020. -№1. - 42-49 б.

4. Сейтменбетова А.Т., Сүлейменов Б.У. «БиоЭкоГум» биотыңайтқышының Алматы облысындағы дәнді және бұршақ дақылдарының өсу және даму көрсеткіштеріне әсері. XVI Халықаралық ғылыми-тәжірибелік конференциясының материалдары Іргелі және қолданбалы ғылым – 2020, 30 қазан – 7 қараша 2020 ж., 6 том, Шеффилд. Ғылым және білім LTD, 2020. - 43-51 б. 

5. Сейтменбетова А.Т., Сүлейменов Б.У., Нысанбаева А.А. Соя және мақсары өсіру кезінде ашық қара қоңыр топырағының микрофлорасына «БиоЭкоГум» және «Тұмат» тыңайтқыштарының әсері. //Топырақтану және агрохимия, - 2022. - №1. - 40-51 б.

Үкіметтік және қоғамдық наградалар: ҰАҒБО Құрмет грамотасы, 2021.

Подробнее

Рахимова Молдир Сериковна

Білімі: бакалавр – Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті 2008-2012; магистратура – Қ.И.Сәтбаев атындағы Қазақ ұлттық техникалық университеті 2012-2014; докторантура –Қытай ғылым академиясы университеті, Шыңжаң экология және география институты, Үрімші 2016-2020.

Ғылыми дәрежесі: PhD доктор, Климаттың өзгеруі мен адам әрекетінің Бұқтырма өзені алабының су ресурстарына әсері, Картография және ГАЖ, 2020 ж.

Жарияланымдар саны: 10-нан астам ғылыми жұмыстардың авторы және бірлескен авторы.

Негізгі ғылыми еңбектер/басылымдар:

  1. Rakhimova, M., Liu, T., Bissenbayeva, S., Mukanov, Y., Gafforov, K. S., Bekpergenova, Z., & Gulakhmadov, A. (2020). Assessment of the impacts of climate change and human activities on runoff using climate elasticity method and general circulation model (GCM) in the Buqtyrma river Basin, Kazakhstan. Sustainability, 12(12), 4968. https://doi.org/10.3390/su12124968    

  2. Gafforov, K. S., Bao, A., Rakhimov, S., Liu, T., Abdullaev, F., Jiang, L., ... Rakhimova, M. & Mukanov, Y. (2020). The assessment of climate change on rainfall-runoff erosivity in the Chirchik–Akhangaran Basin, Uzbekistan. Sustainability, 12(8), 3369. https://doi.org/10.3390/su12083369

  3. Gulahmadov, N., Chen, Y., Gulakhmadov, A., Rakhimova, M., & Gulakhmadov, M. (2021). Quantifying the Relative Contribution of Climate Change and Anthropogenic Activities on Runoff Variations in the Central Part of Tajikistan in Central Asia. Land, 10(5), 525. https://doi.org/10.3390/land10050525

---
Подробнее
^
Жоғарыға